Çocukların Sorunlarını Araştırmak: “Onları Hikayerine Katılımcı Yapın”

Çocuklar dünya nüfusunun yaklaşık dörtte birini oluşturuyor. İsveç’in Göteborg kentinde düzenlenen 13. Küresel Araştırmacı Gazetecilik Konferansı’nda (#GIJC23) Dart Merkezi Erken Çocukluk Gazeteciliği Girişimi kıdemli danışmanı Irene Caselli, çocukların sorunları hakkında haber yaparken onlara kendi başlarına bireyler olarak davranmamız gerektiğini belirtti.

“Çocuklar çoğu zaman gazetelerin ya da haber programlarımızın ön sayfalarında acıların, doğal afetlerin, savaşların ya da başka şeylerin kurbanlarının sembolü olarak yer alıyorlar, bu sansasyonel yaklaşım çoğu zaman hayatımız için önemli olan gerçek noktayı gözden kaçırmamıza neden oluyor.”

Irene Caselli, ProPublica’nın baş video yapımcısı Almudena Toral’ın da yer aldığı çocukların sorunlarının araştırıldığı bir panelin moderatörlüğünü yaptı. AP araştırmacı muhabiri Martha Mendoza  ve Tokyo Araştırma Haber Odası Tansa’dan muhabir Mariko Tsuji  oturumda yer alanlardandı. Çocuklarla ilgili hassas araştırmalar yürütme konusunda geniş deneyime sahip olan gazeteciler, çocuk haberciliğinde dikkat edilmesi gereken etik ve etkili habercilik yöntemlerini paylaştılar.

Çocuklarla Görüşmek

ProPublica’nın baş video yapımcısı Almudena Toral, göçe yönelik “sıfır tolerans” baskısı kapsamında yakın zamanda ABD’den sınır dışı edilen bir kızla tanışmak için Guatemala’ya gitti. Politikanın insani sonuçlarını vurgulamak için kızla röportaj yapmak istedi ancak işler planlandığı gibi gitmedi.

Kızın okul arkadaşlarıyla birlikte köyündeki okuldaki ilk günüydü ama onlarla konuşmuyordu, bakışları ufka sabitlenmişti. Toral, kızın şokta olduğunu fark etti ve onu röportaja zorlamak istemedi. “Bir gazeteci olarak bir çocukla röportaj yapmak isteyip istemediğinize nasıl karar verirsiniz?” diye sordu Toral. “Çok net hayırların olduğunu söyleyebilirim. Şüpheye düştüğünüzde belki de cevap hayırdır, değil mi?”

Toral, ebeveynlere ulaşmanın mümkün olmadığı durumlarda bir çocuklar ya da şoktaki bir çocukla röportaj yapmayacağını söyledi. Ayrıca muhabirlere dissosiyasyon, hafıza kaybı, korku, sessizlik veya gerçeklikle bağlantı kurmada zorluk gibi durumlara karşı dikkatli olmalarını, temellendirme teknikleri hazırlamalarını ve çocuğun destek almasını sağlamalarını tavsiye etti.

Ayrıca çocuklarla röportaj yapması gereken gazetecilere bazı genel tavsiyelerde bulundu.

• Kontrolü bırak. Çocuğa röportajda ne konuşacağınızı ve ne zaman duracağınızı anlatın. “Çocuğun görüşmenin nerede yapılacağı ve orada kimin olmasını istediği konusunda söz sahibi olduğundan emin olun. Bunun bir ebeveyn olması tavsiye edilir. ” diyor Toral.
• Süreci yaşına uygun şekilde açıklayın. “Kendinizi çocuğun yerine koymayı unutmayın. Onları küçümsemediğinizden emin olun.” diyor Toral. “Bir gazetecinin ne yaptığını, haberin nerede çıkacağını, televizyonda mı yayınlanacağını, İnternet’te mi yayınlanacağını açıklayın.” Kamerayla çalışıyorsanız onlara kameranın nasıl çalıştığını gösterebilirsiniz. Onları hikayelerine katılımcı yapın.
• Nerede duracağınızı iyi bilin. Görüşme zor bir zemindeyse ve çocuk sıkıntı belirtileri gösteriyorsa, ruh halini korumak için faaliyetlerinizi durdurun, değiştirin veya araştırmanın farklı bir bölümüne odaklanın.

Yasadışı Çevrim içi Faaliyetleri Araştırmak

Mariko Tsuji, Japonya’da çocuklar da dahil olmak üzere kişilerin rızası olmadan paylaşılan mahrem fotoğraf ve video pazarını araştırdı. Materyalleri farklı İnternet platformlarında ve sosyal medyada küçük bir meblağ karşılığında satan çevrim içi topluluklardan oluşan karlı bir endüstri keşfetti. Bu tür bir araştırma için üç tavsiyede bulundu.

• Kanıtları koruyun. Tsuji, faillerin olası tüm hesaplarını ve kimliklerini takip etti. Bununla birlikte, bazı ülkelerde çocukların cinsel istismarı materyali (CSAM) olarak değerlendirilebilecek herhangi bir görselin gazetecilik amaçlı olsa bile saklanmasının suç olduğunu unutmamak gerekir.
• Gizli göreve git. Bu teknik, herhangi bir araştırmacı gazeteci için son çaredir ve yalnızca diğer tüm yöntemlerin başarısız olması durumunda dikkate alınmalıdır. Mariko, materyal paylaşan İnternet gruplarına sızmak için sahte İnternet kimlikleri geliştirdi. Ayrıca mağdurun haklarının ihlal edilmemesinin önemini vurguladı.
• Açık kaynak profesyonelleriyle çalışın. Bilişim, kodlama, kazıma ve şirket ve hesap takibi konularında deneyimi olan kişiler, diğer türden muhabirlere yardımcı olabilir ve soruşturmayı zenginleştirebilir.

Yasadışı Evlat Edinmelerin Araştırılması için Kaynaklar