GIJN Paris Yapay Zeka ve Gazetecilik Şartı’na Katıldı

10 Kasım 2023 tarihinde Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) ve 16 ortak kuruluş, Paris Barış Forumu vesilesiyle Paris Yapay Zeka ve Gazetecilik Şartı‘nı yayınladı. Paris Yapay Zeka ve Gazetecilik Şartı çalışmaları Temmuz 2023’te sivil toplum örgütleri, yapay zeka uzmanları, medya temsilcileri ve gazetecilerin ortaklığıyla başlatıldı.

Şart, RSF tarafından bir araya getirilen ve 2021 yılında Nobel Barış Ödülü’ne layık görülen gazeteci Maria Ressa’nın başkanlığını yaptığı bir komisyon tarafından yazıldı. Komisyon 20 farklı ülkeden gazetecilik ya da yapay zeka alanında uzman 32 tanınmış kişiden oluşuyordu. Amaç açıktı: Bu teknolojilerin medya endüstrisini dönüştürmeye hazırlandığı yapay zeka çağında haber ve bilginin bütünlüğünü korumak için bir dizi temel etik ilke belirlemek.

GIJN, araştırma çalışmalarının bir parçası olarak yapay zekayı kullanırken gazetecilerin, haber merkezlerinin ve medya kuruluşlarının çalışmalarına rehberlik edebilecek ilkeleri gözden geçirmek için bu ortaklarla bir araya geldi.

Geçtiğimiz birkaç yıl boyunca, GIJN üyeleri ICIJ, OCCRP ve Pulitzer Center dahil olmak üzere çeşitli gazetecilik kuruluşları, araştırmaları ilerletmeye yardımcı olmak için yapay zeka kullanımını denediler. Bunlar arasında araçların geliştirilmesi, kayıtların incelenmesi ve yapay zekanın kullanımına ilişkin araştırmacı gazetecilik içerikleri de yer almaktadır.

Yapay zekanın araştırma çalışmalarında kullanılmasına ilişkin yakın tarihli bir örnek, Armando.info ve El País tarafından yürütülen ve 2023 Küresel Parlayan Işık Ödülü kazananlarından biri olarak kabul edilen Corredor Furtivo projesidir.

Projede uydu verileri, makine öğrenimi ve saha araştırmalarında kullanılarak Venezuela’nın güneyinde, çoğu yasadışı olan 3.000’den fazla maden bölgesi ve çoğu gizli pistlere yakın 40.000 futbol sahasına eşdeğer ormansızlaştırılmış alan ortaya çıkarıldı.

GIJN İcra Direktörü Emilia Díaz-Struck, “Yapay zeka araştırmacı gazetecilerin alet çantalarına heyecan verici fırsatlar katarken, aynı zamanda çeşitli zorluklar da ortaya çıkarıyor” dedi. “Doğrulama teknikleri, kaynak ve bilgi paylaşımı, YZ’nin geleneksel habercilik teknikleriyle birlikte kullanımı ve şeffaflık, topluluğumuzun YZ ile çalışırken yüksek gazetecilik standartlarını korumak için geliştirdiği süreçlerden bazılarıdır. GIJN, yapay zekanın araştırmacı gazeteciliğe nasıl yardımcı olabileceği ve topluluğumuzun bozuk sistemleri araştıran ve güçlülerden hesap soran hikayeleri haberleştirirken yapay zekanın ortaya çıkardığı bazı zorlukların üstesinden nasıl gelebileceği konusundaki konuşmalara katılmaktan onur duyuyor.”

Şart, bilginin bütünlüğünü korumak ve gazeteciliğin toplumsal rolünü muhafaza etmek için 10 temel ilke tanımlıyor. Diğerlerinin yanı sıra, temel ilkeler şunları belirtmektedir:

• Etik, medya içindeki teknolojik seçimleri yönetmelidir
• Editoryal kararlarda insan iradesi merkezde kalmalıdır
• Medya, toplumun gerçek ve sentetik içeriği güvenle ayırt etmesine yardımcı olmalıdır
• Medya, küresel yapay zeka yönetişimine katılmalı ve teknoloji şirketleriyle müzakere ederken gazeteciliğin uygulanabilirliğini savunmalıdır.

Komite Üyeleri :

Maria Ressa (Başkan), 2021 Nobel Barış Ödülü sahibi, gazeteci ve Rappler medyasının kurucusu (Filipinler)
Charlie Beckett, London School of Economics (Birleşik Krallık) Medya ve İletişim Bölümü Profesörü
Emily Bell, Columbia Gazetecilik Okulu Profesörü ve Tow Dijital Gazetecilik Merkezi Direktörü (ABD)
Veysel Binbay, Asya Yayın Birliği (ABU) Teknoloji Direktörü (Malezya)
Lars Boering, Avrupa Gazetecilik Merkezi (EJC) Direktörü (Hollanda)
Lisa Campbell, Bağımsız Televizyon Ağı (ITN) Kurumsal İletişim Direktörü (Birleşik Krallık)
Phil Chetwynd, Agence France-Presse (AFP) Küresel Haber Direktörü, (Birleşik Krallık)
Nighat Dad, Dijital Haklar Vakfı (Pakistan) İcra Direktörü
Renée Diresta, Stanford İnternet Gözlemevi Araştırma Müdürü (Amerika Birleşik Devletleri)
Emilia Díaz-Struck, Küresel Araştırmacı Gazetecilik Ağı (GIJN) İcra Direktörü (Venezuela)
Kathy English, Kanada Gazetecilik Vakfı Başkanı (Kanada)
Camille François, Uluslararası ve Kamu İşleri Öğretim Görevlisi, Columbia Üniversitesi Uluslararası ve Kamu İşleri Okulu (Fransa)
Jodie Ginsberg, Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) Başkanı (Amerika Birleşik Devletleri)
Ruth Kronenburg, Free Press Unlimited (Hollanda) İcra Direktörü
Justyna Kurczabinska, Haber Stratejisi ve Dönüşüm Başkanı, Avrupa Yayın Birliği (EBU) (Polonya)
Jan Lublinski, Politika ve Öğrenme Direktörü, DW Akademie, Deutsche Welle (Almanya)
Gary Marcus, Kurucu ve CEO, Center for the Advancement of Trustworthy AI; Emeritus Profesör, New York Üniversitesi (Kanada)
Frane Maroevic, Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) İcra Direktörü (Avusturya)
Mira Milosevic, Medya Gelişimi için Küresel Forum (GFMD) İcra Direktörü (Sırbistan)
Hanna Möllers, Alman Gazeteciler Federasyonu (DJV) Genel Danışmanı (Almanya)
Tabani Moyo, Uluslararası İfade Özgürlüğü Borsası (IFEX) Kurucusu, Güney Afrika Medya Enstitüsü (MISA) Bölge Direktörü (Zimbabve)
Bruno Patino, Fransız-Alman kanalı Arte’nin Başkanı (Fransa)
Paul Radu, Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi (OCCRP) Kurucu Ortağı (Romanya)
Martha C. Ramos Sosa, Dünya Haber Yayıncıları Birliği (WAN-IFRA) Dünya Editörler Forumu Başkanı (Meksika)
Stuart Russell, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley’de Bilgisayar Bilimleri Profesörü ve İnsan Uyumlu Yapay Zeka Merkezi (CHAI) kurucusu (ABD)
Gerard Ryle, Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) Direktörü (İrlanda)
Eric Scherer, Avrupa Yayın Birliği (EBU) Haber Komitesi Başkanı ve France Télévisions (Fransa) News MediaLab ve Uluslararası İlişkiler Direktörü
Anya Schiffrin, Uluslararası ve Kamu İşleri Disiplini Kıdemli Öğretim Görevlisi, Columbia Üniversitesi Uluslararası ve Kamu İşleri Okulu (Amerika Birleşik Devletleri)
Wairagala Wakabi, Doğu ve Güney Afrika’da Uluslararası BİT Politikası İşbirliği (CIPESA) İcra Direktörü (Uganda)
Marina Walker Guevara, Pulitzer Merkezi Genel Yayın Yönetmeni (Amerika Birleşik Devletleri)
Aidan White, Etik Gazetecilik Ağı (EJN) kurucusu ve Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ) eski Genel Sekreteri (Birleşik Krallık)
Antonio Zappulla, Thomson Reuters Vakfı CEO’su (İtalya)
Komisyon Raportörü: Arthur Grimonpont, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) (Fransa)

Ortak Kuruluşların Listesi

Başlatıcı:
Sınır Tanımayan Gazeteciler

Ortaklar:
Asya-Pasifik Yayın Birliği (ABU)
Doğu ve Güney Afrika’da Uluslararası BİT Politikası İşbirliği (CIPESA)
Kanada Gazetecilik Vakfı (CJF)
Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ)
DW Akademie
Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ)
Avrupa Gazetecilik Merkezi (EJC)
Etik Gazetecilik Ağı (EJN)
Free Press Unlimited (FPU)
Küresel Araştırmacı Gazetecilik Ağı (GIJN)
Medya Gelişimi için Küresel Forum (GFMD)
Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ)
Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI)
Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi (OCCRP)
Pulitzer Merkezi
Thomson Vakfı