Gazetecilikte Yapay Zeka Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey

GPU (grafik işleme birimi), modern AI altyapısının önemli bir parçasıdır. Cep telefonlarında, kişisel bilgisayarlarda, oyun konsollarında, iş istasyonlarında ve bulut bilişim altyapısında kullanılan özel bir çip veya elektronik devre türüdür. Resim: Fritzchens Fritz/Yapay Zekanın Daha İyi Görüntüleri/CC-BY 4.0

Editörün Notu: Mattia Peretti haber kuruluşlarının yapay zekayı (AI) daha sorumlu bir şekilde kullanmasına yardımcı olan London School of Economics’in uluslararası gazetecilik düşünce kuruluşu Polis‘te bir araştırma ve eğitim projesi JournalismAI‘yi yönetiyor. Buenos Aires’teki bir Medya Partisi inovasyon konferansında, gazetecilerin AI hakkında bilmeleri gereken 10 temel noktayı paylaştı. Haber kuruluşlarına nasıl yardımcı olabileceği, neden AI olarak adlandırmayı bırakmamız gerektiğini ve sorumluluklara değindi. Sorumsuzca kullanıldığında insanlar ve sistemler arasındaki duruma dikkat çekti.

Gazetecilikte yapay zeka hakkında öğrendiğim 10 şey ve sizin de bilmeniz gereken 10 şey:

1. Yapay Zeka Düşündüğünüz Gibi Değil

Her şeyden önce: YZ muhtemelen düşündüğünüz gibi değildir. Bilimkurgu tarafından beynimizde  evrenin kontrolü için bizimle savaştıkları robotların ve distopik geleceklerin görüntülerini oluşturmaya yönelik önyargılar oluşturduk. Ancak gazetecilik bağlamında bahsettiğimiz “YZ” herhangi bir robottan çok bir elektronik tabloya benzer.

“Yapay zeka” ile “bir bilgisayar sisteminin normalde insan zekası gerektiren görevleri yerine getirme kapasitesi ile ilgili bir fikir, teknoloji ve teknikler koleksiyonunu” kastediyoruz.

Aklınızda bulundurmanız gereken önemli bir ayrım var: Halihazırda var olan YZ, Yapay Dar Zekadır. Tek bir görevi son derece iyi yapabilen bilgisayar programları yani bizden bile daha iyi yapabiliyor. Bilim kurgu tarafından tasvir edilen YZ ise, Yapay Genel Zekadır ve bu şu anda bir fikirden başka bir şey değildir. Birisi için umut. Buradaki fikir, makinelerin insan zihni gibi düşünmesi ve çalışmasıdır.

Sonuç olarak, bu iki harfin bir araya geldiğinde kaçınılmaz olarak yarattığı yanlış anlamalar nedeniyle hepimiz ona YZ demeyi bırakmamız daha iyi olacak. Ne zaman “YZ” okursanız veya bir gazeteciyseniz makalelerinizde “YZ” yazıyorsanız, bir an için durup bu cümlede başka hangi kelimenin onun yerini alabileceğini düşünün. Belki bir algoritma, otomasyon veya bir bilgisayar programı. Bu küçük yerine koyma alıştırması, hem sizin hem de okuyucularınızın anlamasına yardımcı olacaktır.

Ve bu sadece kelimelerle de ilgili değil. Bir alan olarak YZ, görüntülerde de derinden yanlış temsil edilmekte. Çünkü arama motorunuza “yapay zeka” yazarsanız şöyle bir şey elde edersiniz:

Fotoğraf: Yapay Zeka Arama Sonucu Ekran Görüntüsüdür

İnsansı robotlar, parlayan beyinler, uzanmış robot eller ve bazen terminatör. Bu görüntüler, YZ hakkındaki yanlış anlamaları körükler ve yetenekleriyle ilgili gerçekçi olmayan beklentiler oluşturur. Better Images of AI bu konuda bir şeyler yapmaya karar verdi. Sorunu araştıran ve yapay zekayı temsil etmek için “daha iyi” görüntülerden oluşan bir havuz oluşturan, kar amacı gütmeyen bir girişim.

2. Yapay Zeka İşinizi Çalmıyor

YZ işinizi çalmıyor. Bunu yüksek sesle okuyun: “YZ işimi çalmıyor.” Bunu derin sulara gömün!

Gerçek şu ki, yapay zeka sizin yerinizi alacak kadar zeki değil. Normalde yaptığımız bazı görevleri ortadan kaldırabilir. Ancak, YZ ile hangi araçları oluşturmaya karar verdiğimize bağlı olarak bu görevlerin ne olduğuna karar veren biziz.

Gazetecilik bağlamında yapay zekanın şu anda yapmaktan zevk almadığımız, çoğunlukla sıkıcı ve tekrarlayan görevleri yapması tesadüf değil. Röportajları yazıya dökmek, yüzlerce ve yüzlerce sızdırılmış belgeyi elemek, okuyucu yorumlarını filtrelemek ve her üç ayda bir yüzlerce şirket için şirketlerin finansal kazançları hakkında aynı hikayeyi yazmak gibi şeyler.

Yapay zeka, işinizi destekleyebilecek birçok şey yapabilir ve daha önceki tüm teknolojik yeniliklerde olduğu gibi, haber odası rollerini değiştiriyor. Ama sonrası bize kalmış. Yapay zekadan ne yapmasını isteyeceğimize biz karar veririz. Kendi başına, yakın zamanda işlerimizi çalma hırsına ve kabiliyetine sahip değil yani.

3. Yapay Zekaya İhtiyacınız Olmayabilir

JournalismAI üzerinde çalışmaktaki amacım size YZ kullanmanız gerektiğini söylemek değil. Ekibimin görevi hangi sorunu çözmeye çalıştığınızı sormak ve yapay zekanın çözümün bir parçası olup olamayacağını anlamanıza yardımcı olmak.

Dürüst olmak gerekirse, çoğu zaman yardımcı değildir. Çünkü kullanımı daha kolay, daha ucuz ve daha güvenli diğer araçlarla zorluklarınızı çözebilir veya hedeflerinize ulaşabilirsiniz.

Birşeyleri kaçırma korkusuyla FOMO için YZ alanına girmeyin. Yapay zekanın gazetecilikte devrim yaratacağını ve hatta “onu kurtaracağını” söyleyen süslü manşetlere teslim olmayın çünkü olmayacak.

YZ kullanmak istiyor musunuz? Önce bana örnek çalışmanızı gösterin.

4. Bir Stratejiye İhtiyacınız Var

Şimdi diyelim ki ödevinizi yaptınız. Kullanım durumunuzu analiz ettiniz, AI’nın neler yapabileceğini ve yapamayacağını anladınız ve AI kullanmanın gerçekten size yardımcı olabileceği sonucuna vardınız. Henüz kutlama zamanı değil çünkü sizi uyarmalıyım: Yapay zekayı uygulamak zor olabilir. Stratejik düşünmek gerekiyor.

Bazen tek bir süreçmiş gibi “AI uygulama” hakkında konuşuyoruz. Ancak gerçek şu ki, kullanım durumunuza ve teknolojinin türüne (AI, birçok alt alana sahip bir şemsiye terimdir) bağlı olarak, bu süreç, farklı bir kullanım durumu için geçmeniz gerekenden tamamen farklı olabilir.

Okuyucularınızdan aldığınız yorumları filtrelemek için bir makine öğrenimi modeli kullanmak, örneğin potansiyel olarak zararlı olanları otomatik olarak etiketlemek, düzensiz bir okuyucuyu ödeme yapan bir aboneye dönüştürme şansınızı en üst düzeye çıkarmak için ödeme duvarınızı optimize etmek istemenizden tamamen farklı bir süreç gerektirir. 

Kullanım durumunuzu anlayın ve kuruluşunuzun güçlü ve zayıf yönlerinin yanı sıra kullanım durumunuza özel bir uygulama stratejisi tasarlayın.

5. Araçlar: Satın Alın, İnşa Edin Veya…

“YZ kullanmak”, gazeteci olarak işinize yardımcı olabilecek bazı teknolojik araçları kullanmak anlamına gelir. Öyleyse soru şu, bu araçları nereden alıyorsunuz?

Sektördeki tartışma çoğunlukla satın al ve inşa et ikilemi etrafında şekilleniyor: Yapay zeka araçlarını özel amacınıza hizmet etmek için kurum içinde mi kuruyorsunuz yoksa bunun yerine mevcut araçları satın alıp ihtiyaçlarınıza göre mi uyarlıyorsunuz? Bu zor bir seçim ve konu bir seçeneğin doğru, diğerinin yanlış olması değil.

Favori örneklere bakarsak,  YZ inovasyonunun ön saflarında yer alan iki uluslararası haber ajansı farklı yaklaşımlar benimsiyor: Reuters, YZ araçlarının çoğunu şirket içinde oluştururken AP açık pazarda yeni başlayanlar ve satıcılarla çalışarak araçları satın aldı.

Artıların ve eksilerin tam bir listesini yapmak çok uzun sürer ancak anlamanızı istediğim şey, bir kez daha kendi yolunuzu bulmanız gerektiğidir. Ne yapmaya çalıştığınızı düşünmeli, her iki seçeneğin de maliyetini değerlendirmeli, ekibinizde hangi becerilere sahip olduğunuzu veya neleri kolayca elde edebileceğinizi dikkatlice düşünmeli ve sizin için işe yarayan bir yol çizmelisiniz.

İyi haber şu ki yalnız değilsin. İnşa etmeye karar verirseniz sektörde bu yoldan geçen ve onlardan öğrenebileceğiniz başkaları olması muhtemel. Ve mevcut araçları satın almaya karar verirseniz, piyasada pek çok araç var ve bunların hepsi düşündüğünüz kadar pahalı değil.

Ancak işin sırrı, satın al ile inşa etmenin yanlış bir ikilem olmasıdır. Ortak olmak için üçüncü bir yol var. İhtiyaç duyduğunuz becerilere sahip yeni başlayanlar veya akademik laboratuvarlarla, halihazırda birçok yararlı araştırma yapmış olabilir ve teorik öğrenimlerini pratik bir kullanım örneğine uygulamak için sizinle ortak olmaya istekli olabilir. Bu yolculuğa başlamanın iyi bir yolu, YZ’nin gazeteciliğiniz için neler yapabileceğini keşfetmenize olanak tanıyan etkileşimli bir kaynak olan JournalismAI Başlangıç ​​Paketine bakabilirsiniz.

6. Tekboynuzlar Var

Bu nokya aslında iki puan ama ikisi de yetenekle ilgili. YZ’ye giren haber kuruluşları için en büyük zorluklardan biri, YZ ile ilgili projeleri uygulamak için ihtiyaç duydukları teknik becerileri bulmak veya edinmek. Zor çünkü kabul edelim, gazetecilik yapay zeka kullanımında daha ileri olan birçok sektöre kıyasla küçük bir sektör. Ayrıca bilgisayar bilimcilerine ve mühendislerine harcayacak çok paramız da yok.

Yine de gazetecilik tüm endüstrilerin sunamayacağı bir şeye sahip. Biz, işin sadece kâr için değil aynı zamanda toplumun iyileştirilmesi için yapıldığı, misyon odaklı bir endüstriyiz. Bu insanlar için önemli. Herkese değil, çoğuna.

Misyonunuzu güçlendirmelisiniz. Diğer sektörlerdeki şirketleri geride bırakarak veya başka avantajlar sunarak teknik insanları sizin için çalışmaya ikna edemezsiniz. Göreviniz, satmanız gereken şeydir. Onlara sadece kâr değil bir amaç da sunan bir iş isteyen insanları çekmeye odaklanın.

Buradaki noktanın ikinci kısmı, YZ projelerinde çalışmak için iş unvanınızda “YZ” olması gerekmediğidir. Burs programlarımız ve iş birlikçi girişimlerimiz sayesinde, yapay zeka projelerinin her şeyden çok disiplinler arası ekiplere ihtiyaç duyduğunu öğrendim. Birlikte çalışan editoryal, ürün ve teknik departmanlardan insanlar en iyi YZ projeleri oluşturur.

Ve sen de bunun bir parçası olmak için eğitilebilirsin. Çevrim içi olarak birçok ücretsiz kurs var bazıları daha teknik, diğerleri daha stratejik. YZ hakkında daha fazla bilgi edinmek, belki de arzu ettiğiniz şey buysa kodlamayı öğrenmek ve becerilerinizi geliştirmek için alabileceğiniz bir yer bulabilmek için alabilirsiniz. Kuruluşunuzdaki bir sonraki YZ projesinde çalışan disiplinler arası ekibin bir parçası olabilirsiniz.

7. İş birliği Esastır

Az önce bahsettiğimiz disiplinler arası ekipler, YZ projelerinizin yararlanabileceği bir iş birliği katmanı. Projelerinizin hayata geçmesine yardımcı olmak için yeni başlayanlar ve akademik laboratuvarlarla ortak olma fikri için de aynı şey geçerli. Ama dahası var.

Başka bir haber kuruluşundaki biri sizinle aynı zorluklarla karşı karşıya ve aklınızdaki şeyin aynısını oluşturmaya çalışıyor olabilir. Belki onlar sizin doğrudan rakiplerinizdir veya belki de gezegenin diğer tarafındadırlar, önemli değil. Yapay zeka söz konusu olduğunda, iş birliği en büyük varlığınızdır. Bunu kendi başınıza yapmaya karar verebilirsiniz ancak New York Times’ın kaynaklarına sahip değilseniz, muhtemelen geride kalacaksınız.

Ekibim üç yıldır dünyanın dört bir yanından haber kuruluşlarının YZ projelerinde iş birliği yapmasına yardımcı oluyor ve size bunun mümkün olduğunu söyleyebilirim. Kolay değil, çaba ve güven gerektiriyor ama mümkün ve kesinlikle buna değer.

Çevre sorunlarıyla ilgili araştırmacı haberciliğinizi güçlendirmek için uydu görüntüleriyle birlikte bilgisayar vizyonunu kullanmaktan, etkileyicilerin toplumumuz üzerindeki etkisini izlemek veya gazetecilere ve aktivistlere yönelik nefret söylemi örneklerini tespit etmek için YZ araçlarını kullanmaya kadar arkadaşlarımız ve katılımcılarımız, YZ ile sınır ötesi iş birliğini benimseyerek inanılmaz işler yapıyor ve zaten yapmıyorsanız bunu da göz önünde bulundurmalısınız.

8. Denemek İçin Bir Alana İhtiyacınız Var

“Bu modellerde o kadar çok ilerleme var ve o kadar hızlı ki, yetişmek zor.”  Yakın zamanda yaptığımız bir sohbette ağımızdaki bir uzmanın bana söylediği buydu. Ve haklılar. Yapay zeka alanında işler çok hızlı değişiyor.

Görünüşe göre her geçen gün yeni araçlar piyasaya sürülmekte, her gün yeni bilimsel makaleler yayınlanmaktadır. Her şeye ayak uydurmaya çalışmak gerçekçi değil. Ama bu da bir hırs olmamalı. İlginç gelişmeler için kulaklarınızı sonuna kadar açık tutun ancak duyduklarınız konusunda şüpheci olun ve gerçekten neye dikkat etmeniz gerektiğini fark etmeyi öğrenin. Piyasaya sürülen her bir süslü aracı test etmenize gerek yok.

Bu kadar hızlı gelişen bir alanda gezinmek için esnek ve uyarlanabilir bir strateji tasarlamanız gerekiyor. İlk adım, kuruluşunuzda bir alan oluşturmak veya kuruluşunuzun dışındaki fırsatlara (sunduğumuz gibi) katılmak olmalıdır; burada, anında teslim baskısı olmadan YZ ile güvenli bir şekilde deney yapabilirsiniz.

YZ ekibinize veya YZ çalışanlarınıza güvenli bir alan ve başarısız olmak ve başarısızlıktan öğrenmek için zaman verilmelisiniz.

9. Yapay Zeka Hakkında Haber Yazmak  İçin Anlayın

YZ, toplumun her kesiminde giderek daha fazla yaygın hale geliyor. Ve çoğu zaman sorumluluk alınmadan kullanıldığı için,  nüfusun belirli kesimleri üzerinde feci sonuçlar doğurur. Dünyanın yapay zeka hakkında haber verecek ve bu sistemleri ve arkasındaki insanları sorumlu tutacak gazetecilere ihtiyacı var.

Algoritmik hesap verebilirlik konusunda harika işler yapan daha fazla gazeteci var ve Pulitzer Center’ın AI Hesap Verebilirlik Ağı gibi girişimler, daha fazla muhabirin bu kritik amaç için becerilerini geliştirmesine izin veriyor.

Öğrendiğim şey YZ’nin doğrudan deneyim yoluyla nasıl çalıştığını anladığınızda bunun en iyi şekilde yapılabildiği. Almanya’daki Bavyera Radyosu’nun Yapay Zeka ve Otomasyon Laboratuvarı gibi ekipler, kendilerini bu alanda lider olarak konumlandırıyorlar çünkü bunu fark edecek kadar akıllılar ve hem yapay zekayı ürün geliştirme için kullanmaktan hem de algoritmik hesap verebilirlik haberi yapıyorlar.

Nasıl kullanılacağını biliyorsanız YZ hakkında çok daha iyi haberler yazabilirsiniz  ve riskleri, olası sonuçları anlarsanız, onu kullanırken çok daha sorumlu alırsınız.

10. Dönüşümsel Bir Fırsat

Gazetecilikte YZ üzerinde yaklaşık dört yıl çalıştıktan sonra dönüşümsel bir fırsatımız olduğuna ikna oldum. Sağladıkları verimliliğin farkında olmama rağmen daha önce listelediğimiz otomasyon örneklerini düşünmüyorum.

Gazeteciliğimizi daha iyi hale getirmek için ihtiyaç duyduğumuz içgörüleri toplamak için yapay zekayı kullanma fırsatından bahsediyorum. Ne ürettiğimizi ve nasıl yaptığımızı daha iyi anlamak için verileri ve yapay zekayı kullanmak için yaratıcı ve ilham verici fikirler.

Haber odalarımızdaki mevcut önyargıları anlamak, belirlemek ve azaltmak için YZ kullanmaktan, bir yayının içeriğini analiz etmek ve kapsamını daha kapsayıcı hale getirmek için eksik bildirilen konuları tespit etmek için NLP (Doğal Dil İşleme) araçlarını kullanmayı amaçlayan mevcut bursumuzdaki bir projeye kadar işimize yarayabilir. Ve hatta temel gazetecilik ürününü yeniden düşünmek, modern kullanıcı ihtiyaçlarına daha fazla odaklanan yenilikçi hikaye anlatımı formatları oluşturmak için makaleyi atomize etmek de bu kapsama girebiliyor.

Bunlar gazeteciliğimizi daha çeşitli, kapsayıcı ve sorumlu bir şeye dönüştürmek için teknolojiyi kullanma fırsatlarıdır. Bu yüzden yapay zeka konusunda heyecanlıyım. Çünkü gazetecilere biraz zaman kazandırır ve işlerini daha verimli hale getirirken, empati ve yaratıcılık gibi bizi gerçekten insan yapan becerileri kullanmak için zaman kazandırır.

Özetlemek gerekirse, sizi yapay zekaya yaklaşma konusunda dengeli olmaya davet ediyorum: Şüpheci olun, teknolojinin sınırlarını ve risklerini anlayın ve kullanmaya karar verdiğinizde dikkatli ve sorumlu olun. Ama tüm bunları yaparken, açacağı fırsatlar için heyecan duyun!

Arkanıza yaslanıp yapay zekanın gazeteciliğimizi anlamadığımız şekillerde etkilemesini mi yoksa ona sahip olup yapay zekayı toplumlarımızda olumlu bir etki yaratmak için mi kullanmak istediğimize karar vermek bize kalmış.

Bu yazı ilk olarak London School of Economics’in Polis blogunda yayınlandı ve burada izin alınarak yeniden basıldı.

Ek kaynaklar

150 Yıllık Arjantin Gazetesinden Yapay Zeka Gazetecilik Dersleri

Gazetecilerin Hikâye Anlatmak İçin Yapay Zeka ve Uydu Görüntülerini Kullanma Kılavuzu

Deepfake Coğrafya: Yapay Zeka Artık Uydu Görüntülerini Nasıl Değiştirebilir?

Mattia Peretti, Google Haberler Girişimi tarafından desteklenen ve Londra Ekonomi ve Siyaset Bilimi Okulu’nun gazetecilik düşünce kuruluşu Polis tarafından yürütülen bir araştırma ve eğitim projesi olan JournalismAI’nin yöneticisidir.