Seçim Özel Kaynaklar ve Araçlar!
14 Mayıs Pazar Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi yapılacak. Küresel Araştırmacı Gazetecilik Ağı Türkçe bölümü olarak gazetecilerin yararlanabileceği araçları, veri kaynaklarını, seçim verilerini paylaşan kurumları, platformları, seçim haberciliği odaklı yazıları, GIJN seçim rehberini ve fazlasını bir araya getirdik.
Kaynaklara, araçlara ve kılavuzlara aşağıda ulaşabilirsiniz:
1-GIJN Seçim Rehberi: GIJN’in seçim kılavuzu, araştırmacı gazetecilerin tüm kampanyaları, adayları veya seçim suistimallerini araştırmasına yardımcı olacak çok çeşitli araçlar, teknikler ve kaynaklar sunuyor.
2-Seçim Haberciliği & Anketler: NewsLabTurkey Research Hub’ın “Anketlere Göre Önde”: Medya, Kamuoyu Anketleri ve Seçim Haberciliği Üzerine Bir İnceleme raporu, 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılması beklenen Türkiye Cumhuriyeti genel seçimleri öncesinde çoğunlukla kamuoyu anketleri üzerinden işleyen seçim haberciliği konusunu gündeme taşıyor.
3-Anket Haberleri Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler: Anket şirketlerinin anketlerini yaygınlaştırmak için e-bülten, web site ve sosyal medya gibi araçları olsa da; medyada görünür olmak, anketlerin yaygınlaşması ve kamuoyu gündemini işgal etmesinde önemli bir yer kaplıyor. Gazeteci Emircan Saç anketleri haberleştirirken dikkat edilecek detaylara yer veriyor.
4-Seçim Kampanyalarında Yüz Yüze İletişimin (canvassing) Rolü: Akademisyen Emel Baştürk seçim kampanyaları ve yüz yüze iletişime dair detaylara yer veriyor. Literatürde “canvassing” tekniği olarak adlandırılan yüz yüze iletişim nasıl yürütülüyor, araştırmalar canvassing’in etkisi konusunda neler söylüyor ve Türk siyasal hayatındaki yeri nedir? Alanyazındaki önemli araştırmalar ve Türkiye’deki örnekleri kısaca derliyor.
5-Seçim Arşivi: Yüksek Seçim Kurulu seçim arşivi herkesin erişimine açık. Arşivde; Cumhurbaşkanı seçimi, milletvekili genel seçimi, mahalli idareler genel seçimi, halkoylaması, hakimler ve savcılar yüksek kurulu üyeliği seçimi ve ara seçimler yer alıyor. 2023 seçim sonuçları ise buradan takip edilebilir.
6-Yüksek Seçim Kurulu Açık Veri Portalı: Cumhurbaşkanı ve Milletvekili Genel Seçimi, Mahalli İdareler Genel Seçimi ve Halkoylaması sonuçları ile bu seçimlere ait seçmen ve aday/kazanan aday profiline ilişkin bilgileri kapsayan Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Açık Veri Portalına buradan ulaşabilirsiniz.
7-Türkiye’nin Son Beş Seçim Verisi: BBC Türkçe son üç parlamento seçimi, cumhurbaşkanlığı seçimi ve yerel seçimlere ilişkin verileri analiz etti.
8-Türkiye’nin Açık Veri Kaynakları: Türkiye’nin açık veri platformları ve veri setleri kategoriler halinde hazırlandı.
9-#Secim2023: Sosyal bot ve dezenformasyon tespiti, manipülasyon analizi ve fazlasına olanak sunuyor.
10-Seçim Verisini Görselleştirmek: Flourish veri görselleştirme aracının seçim sonuçları grafiği ve seçim sonuçlarını haberleştirme araçları gazetecilerin çok sık kullandığı teknikler arasında. Aracı yakından tanımak için bu sunumdan yararlanabilirsiniz.
11-Veri Görselleştirme Kataloğu: Veri görselleştirme işlevlerine göre kategorize edilmiş grafiklere örnekler ve fonksiyonlarına göre yer vermektedir. Seçim verisinde örneğin Paralel Setler, Donut Grafikler ve sık kullanılır ancak alternatif yöntemleri incelemeniz için iyi bir katalog!
12-Grafik Kullanım Kılavuzu: Grafik kullanım kılavuzu farklı grafik türleri için yönergeler ve kullanım örnekleri sunarak hangi harita ya da grafiği nasıl kullanacağınızı, en iyi uygulamaların neler olduğunu anlatıyor.
13-Seçim Verisini Görselleştirmek İçin 6 İpucu: Görselleştirme aracı Tableau Public’in arşiv yazısında seçim verisini görselleştirmek için pratik ipuçları yer alıyor. Aracı nasıl kullanacağınızı bilmiyorsanız bu sunumdan yararlanabilirsiniz.
14-R ile Veri Görselleştirme: RLadiesAnkara tarafından düzenlenen etkinlikte Özlem İlk Dağ’ın R ile veri görselleştirme videosu ile temel seviyede veri görselleştirme yöntemlerini öğrenebilirsiniz.
15-Malumatfuruş.org: Son bir ay içinde seçim odaklı içeriklere, kampanyalara ve sosyal medya odaklı haberlerin doğrulandığı ve yalanlandığı çalışmalar yürütüyor.
16-Hükümetre: Hükümetlerin vaatleri Doğruluk Payı ekibi tarafından bu adres üzerinden inceleniyor.
17-Teyit.org: https://teyit.org/2023-secimleri sayfasıyla çeşitli konularda teyitleree yer veriyor.
18-WhatsMyName: Bir adayın Twitter, Instagram veya diğer platformlardaki kullanıcı adlarını listelemenizi sağlar!
19-Whoxy: Seçim kampanyalarıyla ilişkili gizemli şirketleri araştırmaya yardımcı olabilecek bir araç!
20-Data Miner ile Veri Toplamak: Google eklentisi Data Miner ile çok az zaman harcayarak seçim odaklı ya da farklı konularla ilgili web sitelerinden veri çekebilirsiniz. Eklentiyi daha iyi anlamak için bu sunumu inceleyebilirsiniz.
21-Veri Doğrulama: Veri Doğrulamada Açık Veriler (Open Data) Nasıl Kullanılır?Veri/Veri Seti Doğrulama Çalışması Nasıl Yürütmelidir? gibi sorulara yanıt veren 10 bölümden oluşan eğitim modüllererini kapsıyor.
22-Son Dakika Haberde Veri Kullanımı: Eski bir sunum olsa da araştırmacı gazeteciler seçim verisini çalışırken ya da araştırırken örnek bazı projeleri ve araştırmaları inceleyebilir. Hangi soruların sorulması gerektiğini düşünebilir.
23-14 Mayıs seçimleri: Sandık ve seçim güvenliği nasıl sağlanacak? Türkiye’de seçim güvenliği ve sandıkları korumak özellikle 2014 yılından beri seçmenlerin gündeminde. BBCTürkçe ekibi bu soruya yanıt arıyor.
24-Bağımsız Seçim Gözlemcisi Ne Yapar? Sandıklara sahip çıkmak için, hiçbir resmi görevi olmasa bile her seçmene tanınmış haklar var. Peki bunlar neler?
Bu liste GIJNTürkçe tarafından hazırlanmıştır ve düzenli olarak güncellenmektedir.